1967 – 1968 sinema mevsimi Önümüzdeki haftalarda belki daha belirli bir şekilde başlamış olacak. Bu yıl. Şişli dolaylarında yapılan yeni bir salonun da katılışıyla İstanbul’da sayılan 60’a yükselecek olan kapalı sinemalardan 25’i Beyoğlu, 17’si İstanbul, 17’si Anadolu yakasında, dört büyük şirketin getirdiği 300’den fazla filmle sinemaseverlere kapılanın açıyorlar.

Bugüne kadar ilan edilen listelere göre, yeni mevsimde seyredeceğimiz yabancı filmler her zaman olduğu gibi, gene geçen yıllardan kalan ve bu yıl yeni getirilenlerden kuruludur.

SÜPER PRODÜKSİYONLAR

Film ithal edenler, geçen yıllarda süper prodüksiyon (üstün yapım) olarak listelerin ilk sıralarında ver verdikleri filmlerden «On Emir» den bu vana, umduklarını alamayınca, bu yılki listelerinde, büyük filmlere pek yer vermemişler. Geçen yıldan kalanlardan Charlton Heston ve Rex Harrison'un oynadıkları «Mikelanj’ın Macerası», Richard Widmark ve Sidney Poitier'nin «Uzun Gemiler»i ile, Tony Curtis ve Yul Brynner'in «Taraş Bulba» sının dışında iddialı İngiliz rejisörü Tony Richardson'un Oscar kazanmış eseri «Tom Jones» u, ya da David Lean'ın dillere destan «Doktor Jivago» sunu her halde seyredeceğiz. Bu türün en ilgi çekici filmlerinden biri de muhakkak ki Tolstoy'un aynı adlı eserinden filme alınan «Harp ve Sulh» olacaktır, ilk defa Amerikalı rejisör King Widor'un yaptığı konu, bu defa Rus sinemacısı Sergey Bondarçuk elinde altı yılda tamamlanabilen şekli ile karşımıza çıkacak. Ama, yazık ki «aslı dörder saatlik iki bölüm» olan kopyasından çok kısaltılmış olarak...

WESTERNLER «Kovboy Alimleri»

Bu mevsim listelerde büyük yer tutan westernlerin belirli bir kaliteyi koruyacaklarını sanıyoruz. Bu, daha çok Hollywood sinemacılarının son yıllarda «süper prodüksiyon» türünü bu alanda denemelerinden oldu. İlk sözü edilecek olan «Lord Jim» de aynı görüşü deneyip başarı sağlayamayan Richard Brooks’un «The Professionals» (Profesyoneller) adlı filmidir.. Film, Burt Lancaster, Lee Marvin'in, Robert Ryan ve Claudia Cardinale'li kadrosu ile bakalım ne dereceye kadar başarılı olacak. Gene, çok değişik bir westem olan «Kanunsuz Silahşör» (Cat Ballou) Jane Fonda ve bu rolüyle Oscar alan Lee Marvin'in oyun gücünü gösterecek. Bundan başka, Edward Dmytrvk idaresinde çevrilen «Alvarez Kelly», Steve McQueen'in iki filmi «Kumarbazlar Kralı» ile «Üç Katil», Kirk Douglas ve John Wayne'in oynadıkları «Harp Vagonu», Marlon Brando’nun «Kaçaklar» ı, Paul Newman’ın «Asi Kabadayı» sı, Dean Martin ve John Yvayne'i bir araya getiren «Kötü Evlat» seyredeceğimiz westernlerin önemli olanlarıdır.

KOMEDİLER

Bir de komediler var ki, bu alanda en iyi örnekleri yine Amerikan sinemasından beklemek gerekiyor. Geçen yıl gösterilemeyen, Clive Donner'in «Evlenmekten Korkuyorum» adlı filmi Peter O'Toole, Ursula Andress ve Peter Sellers’i bir araya getirmesi bakımından enteresan. William Wyler'in Audrey Hepburn ve Peter O'Toole’le çevirdiği «Hırsız Aşıklar» yaşlı yöneticinin geçen mevsim seyrettiğimiz «Korkunç Koleksiyoncu» adlı filminden sonra, ne yolda olduğunu gösterecek. Bir üstün yapım olarak listelerin başında yer alan «Hong Konglu Kontes» ise Charlie Chaplin'in çok sözü edilen filmidir. Bu aşk komedisi de, Şarlo'yu yönetici olarak tanıyanları inşallah mahcup etmez. Komedi türünün diğer önemli örnekleri arasında Richard Quine’in «Karınızı Nasıl Öldürürsünüz?», Frank Tashlin’nin «Milyonerler Kulübü», Stanley Kramer’in «Çılgın Dünya», Blake Edwards'ın «Karanlıkta Bir Çığlık» adlı filmlerini sayabiliriz

CASUSLUK

Casuslukla ilgili filmlerin çoğu durmadan geri bırakılıyor. Başrolünü Richard Burton’un oynadığı «Utanç Duvarında Casusluk» macera romanlarına yenilik getiren yazar John Le Carre'nin bir eserinden alınma. Aynı yazarın bir başka romanını «Casus Kim?» adıyla Sydney Lumet filme almış. İkincisinde, Simone Signoret ve James Mason'dan başka, Maximilian Schell de oynuyor. Bu türde, sözü edilecek diğer filmler, Michael Caine'in oynadığı «Berlindeki Cenaze», Rock Hudson'un oynadığı «Saniyeler», Monica Vitti ve Terence Stamp'ın oynadığı «Dişi James Bond» (Modesty Blaise) ve Burt Lancaster'in «Tren» adlı filmleri.

DRAMLAR

Hollywood'dan artık eskisi gibi büyük dramatik filmler beklemek boşuna. Bu konuda en ilgi çekici dramlar, yine Hollywood'un geçmişini anlatan filmlerden çıkacak. Bundan da büyük dram olmaz. Belki sadece bir, ikisi... Joanne Woodward'ın oynadığı «Yaralı Kadın», John Huston'un gösterilmesi mucize olacak filmi «İguana Gecesi», Elizabeth Taylor, Richard Burton'un oynadıkları «Ümitsiz Aşk» ve Burt Lancaster'in oynadığı «Beklenen Çocuk» adlı filmler önemli sayılabilir.

İLGİ ÇEKİCİ FİLMLER

Bu yılki listelerce, şimdiye kadar sinema eserleri gösterilmeyen Demirperde ülkelerinden de örnekler seyretmek imkanını bulacağız. Bu türün en önemli filmi, ünlü Macar rejisörü Zoltan Fabri'nin «Cehennemde İki Hafta» adlı eseri olacak. Sinemaseverler bu filmdeki futbol maçını unutamayacaklar. Bunun hemen arkasından, Polonya sinemasının önemli rejisörlerinden Vajda'nın «Kanal» adlı filmi geliyor.

İsveç'e gelince, bu ülkeden en önemli örneği de genç yönetici Bo Widerberg «Umutsuz Aşıklar» adlı filmi ile verecek. İthalcilerin, Ingmar Bergman gibi bir rejisörü yalnız seks kaynağı olarak ele almaları acıdır. Ama, onun Alimlerinden getirtilenlerin bazıları sansürden geçirebilirlerse, Bergman'dan da birkaç örnek seyredebiliriz.

Bunlardan başka önemli birkaç Fransız filmini de seyredeceğiz. Tiuffaut'nun «Değişen Dünyanın İnsanları» veya «491» Demy'nin müzikali «Tatlı Günler», karısı Agnes Varda’nın «Mutluluk» ve Alain Resnais’nın «Acı Hatıralar» ı gibi.

İtalyanlara gelince, şimdilik rejisör Francesko Maselli'nin «İlgisizler» adlı eseri dikkate değer olanı.

ALINTI: SES DERGİSİ’NİN 1967 TARİHLİ 40. SAYISI